GASTRONOMIA

Euskal gastronomia ikasgeleetan lantzeak abantaila asko dauzka. Izan ere, geografia ikas daiteke, hau da, plater bakoitza nongoa den ikasiz. Konpetentzia digitala garatzeko aukera ederra da bebai, honen inguruko informazioa bila dezakete umeek interneten. Gainera, gure kultura-ondarearen zati bat da eta horren inguruan jakin beharra dago!
Euskal Herriko gastronomia maila nazionalean baita internazionalean ezagunenetarikoa eta garrantzitsuenetarikoa da, izan ere, bertako sukaldariek munduan zehar ospea eman baitiote, produktuen bikaintasuna bilatzen baitute. Euskal Gatronomia sasoian eta kalitatezko produktuak erabiltzen ditu ardatz gisa. Hain zuzen ere, osagai desberdin askok osatzen dute bai barnealdeko baratzetakoek (haragiak, barazkiak eta abar) baita Kantauri itsasokoek ere.

Euskal gastronomiaren ohiko plateren artean marmitakoa dugu. Marmitakoa arrantzaleek asmatutako jakia da. Izena arrantzaleek erabilitako marmita edo lapikotik datorkio. Marmitakoa egin ahal izateko honako hauek dira beharrezkoak diren osagaiak: Hegaluze kg 1/2, patata kilo bat, 2 tipula, 2 piper berde, 2 piper gorri, 2 txorixo piper, 2 tomate, 2 baratxuri aleak eta oliba olioa eta gazta   (Euskadi Gastronomika, 2015).

Euskal Herriko ohiko okelei erreparatzen badiegu, txangurroa aipatzea ezinbestekoa da. Txangurroak euskal gastronomian ospe handia irabazi du.  Txangurroa prestatzeko beharrezkoak dira: tipula koilarakada bat, tomate koilarakada bat, porru koilarakada erdia, oliba olioa, Brandy, ogi birrindua, gurina, gatza eta txangurro bat (Euskadi Gastronomika, 2015).

Aurretik aipatutako plateretaz gain, beste jaki ohiko batzuk aurki ditzakegu, esate baterako: euskal pastela, goxua, hegaluzea tomatearekin, mamia, babarrunak sakramentoekin eta patatak txorizoarekin, besteak beste.

Jakiek presentzia oso nabarmena dute Euskal Herriko jai desberdinetan. Jaiak ospatzen direnean ohikoa da bertako janari tipikoak jatea, batzuetan, horren inguruko lehiaketak ere egiten dira. Adibideak adibide, Santo Tomas eguna eta urriko azken astelehena (Gernikan) dauzkagu.

Santo Tomas egunak nekazarien mundua hirietara hurbiltzen du. Egun horretan baserritarrek euren etxeetako hainbat produktu saltzen dituzte, hala nola: gaztak, erroskilak, eztia, gozokiak, fruituak, barazkiak eta artisautza. Jai honetan txakolinarekin batera, taloa txorizoarekin jan daiteke eta bertso, txalaparta, trikitixa eta tradiziozko doinu ederretaz gozatzeko aukera paregabea da.

Gernikako urriko azken asteleheneko jaia euskal nekazaritzako azokarik garrantzitsuenetakoa da. Bertako saltokietan nabarmenak dira gaztak, fruituak, barazkiak, sagardoa, eztia, erroskillak, euskal pastela eta ogia. Urriko azken astelehenean Gernikako kaletan barrena kalejirak, bertsolariak eta abar aurki ditzakegu.

BIBLIOGRAFIA:

Euskadi, Basque Country. (2015). Marmitakoa. URL: https://turismoa.euskadi.eus/eu/plater-pintxo-tipikoak/marmitakoa/aa30-12375/eu/ -tik berreskuratuta

Gazteaukera, Euskadiko gazteen ataria. (2019). Txangurroa. URL: http://www.gazteaukera.euskadi.eus/eu/plater-pintxo-tipikoak/txangurro/r58-2251/eu/ -tik berreskuratuta